u'a tolvli nolraitrunau : Checkmate!

ni'o lo latmo cu te fanva zo catra fu lo pa ci mei i ju'o mi djuno lo du'u do peisku ma kau i do peisku lu ua panra lo du'u loi bangrninuiti cu te fanva zo snime fu so'i da li'u i da'i nai lo bi'u nai se panra cu jitfa i je ku'i lo go'i cu ru'i se krici so'i da i ja'e bo lo go'i cu krasi zoi zoi snowclone zoi noi ke'a se finti la'o zoi Glen Whitman zoi zi'e noi ke'a se mupli la'e ti i je ku'i da'i nai lo latmo cu te fanva zo catra fu lo pa ci mei i la'e di'u se xusra ve cu'u la'o zoi Cassell's New Latin Dictionary zoi i e'o ko catlu fi'o birti do

Latin has thirteen terms for 'kill'. Now I know what you're thinking. You're thinking, "Oh, just as the Eskimos have so many words for 'snow'." But that turns out to be a myth, which is so tenacious that it has yielded the term 'snowclone' (coined by Glen Whitman) for expressions like these. But the Romans really did have thirteen terms for 'kill', at least according to Cassell's New Latin Dictionary. See for yourself:

i je ku'i no lo valsi be se pa'u ti noi pixra cu te farvi lo valsi be zo catra bei lo spano be'o no'u zoi zoi matar zoi i la'e di'u cu co'a se jundi mi se ja'e lo nu pa terpinka pe la'o zoi Bradshaw of the Future zoi cu smadi lo du'u zoi zoi -mate zoi pe se pa'u zoi zoi checkmate zoi ge'u e lo bi'u nai valsi be fi lo spano cu se farvi fi da to zoi zoi check- zoi se farvi fi zoi zoi šāh شاه zoi noi ke'a valsi zo nolraitrunau lo bangrfarsi toi i se mu'i bo ai mi sisku cilre lo du'u ma kau te farvi zoi zoi matar zoi i je ku'i lo se go'i ve cu'u la'o zoi Real Academia Española zoi cu tolselbirti i so'e roi se xusra fa lo du'u zoi zoi -mate zoi te farvi zoi zoi māt مات zoi noi valsi zo morsi lo xrabo i je ku'i la'o zoi Goofy zoi pe se fi'e la'o zoi Bradshaw zoi prije xusra lo du'u la'e di'u na'e racli i ni'i bo lo caxmati valsi cu farvi lo xrabo valsi lo bangrfarsi valsi i je bo na go'i lo te go'i lo se go'i i se ni'i bo la'ermau fa lo du'u zoi zoi māt مات zoi noi ke'a valsi zo tolvli lo bangrfarsi cu te farvi ni'o ju'o zoi zoi māt مات zoi valsi zo morsi lo xrabo i se ni'i bo na'e tolracli fa lo nu krici lo du'u lo go'i cu te farvi zoi zoi matar zoi

Yet none of these words is the origin of the Spanish word for 'kill', 'matar'. This came up because a commenter on Bradshaw of the Future guessed that the -mate in checkmate is related to the Spanish. ('Check-' comes from Persian 'šāh شاه' 'king'.) I figured I'd look up the origin of 'matar', but the Real Academia Española says that it's uncertain. The origin usually given for '-mate' is the Arabic 'māt مات' 'dead'. But Goofy of Bradshaw wisely asserts that that doesn't make sense, because chess terms go from Persian to Arabic & not in the other direction. Hence the more likely origin is the Persian 'māt مات' 'helpless'. Nonetheless 'māt مات' is certainly the Arabic word for 'dead', so it's not crazy to think that it is the origin of 'matar'.